رله کمکی چیست؟
رله کمکی نام دیگر رله شیشه‌ای است که برای کنترل قسمت‌های مختلف مدارهای الکتریکی استفاده می‌شود. در هر مدار پیچیده تعداد زیادی کنتاکت وجود دارند که رله‌های کمکی برای این کارها مناسب تر هستند.
در ادامه با عناصر رله کمکی ، تفاوت رله کمکی با کنتاکتور، کاربرد و مشخصات ساختمان آنها آشنا می‌شویم.
رله چیست؟
رله ابزاری برای کنترل جریان الکتریکی است و از تعدادی تیغه یا کنتاکت ساخته می‌شود. انواعی از رله‌ها هم وجود دارند که در ساختار آنها تیغه یا کنتاکت کاربرد ندارد؛ در ساختمان داخلی این نوع رله‌ها از مدارهای الکترونیکی و نیمه‌هادی‌ها استفاده می‌شود.
انواع رله
تکنولوژی رله در واقع به نوعی امکان تغییر جهت خودکار جریان را ایجاد می کند. رله تجهیزی است که با یک جریان کوچک کار کرده و جریان های بزرگ را جابجا می کند. رله ها در صنایع مختلف کاربرد دارند و به نوعی از تجهیزات اولیه اتوماسیون صنعتی به حساب می آیند.
از کاربردهای اصلی رله قطع و وصل یک جریان بزرگ با استفاده از یک جریان کوچک است. رله‌ها عملکردهای مختلفی دارند و در دو دسته کلی دسته بندی می‌شوند: رله‌های یک مرحله‌ای و قفل شونده
در حالت اول پس از قطع تغذیه رله به حالت اول برگشته اما در حالت قفل شده پس از قطع منبع تغذیه، رله در حالت فعال باقی خواهد ماند. در این حالت برای برگرداندن رله به حالت اول از یک بوبین به صورت مجزا استفاده می‌شود.
رله کمکی چیست؟
رله کمکی یا رله شیشه‌ای از یک بوبین و چند کنتاکت باز و بسته فرمان تشکیل می‌شود. این کنتاکت‌ها در وضعیت‌های عادی ممکن است در وضعیت های باز (NO) یا بسته (NC) باشند.
با اتصال جریان ضعیف به بوبین تبدیل به آهنربا شده و با جذب کنتاکت وضعیت آن را تغییر می دهد.
رله شیشه ای یا کمکی تجهیزی مشابه با کنتاکتور است که از یک بوبین و تعدادی کنتاکت تشکیل شده است. زمانی که بوبین برق دار می شود کنتاکت ها تغییر جهت می دهند و جهت و مسیر جریان تغییر می کند و یا قطع و وصل می شود. در حالت کلی عملکرد رله کمکی شبیه به کنتاکتور است. کاربرد اصلی رله شیشه ای قطع و وصل کردن بارهای کوچک در مدارهای فرمان است. از ویژگی های خاص این نوع رله ها قیمت پایین و طول عمر مناسب آنها است.
این تجهیز در ظرفیت ها و تنوع ولتاژی ساخته می شود. در انواع رله های شیشه ای پلاتین کنتاکت تعداد مختلفی دارد.
این وسیله الکتریکی در انواع مختلف و با تنوع ولتاژ بالا ساخته می شود. تعداد پلاتین ها در مدل های مختلف رله شیشه ای متفاوت است. رله های الکترومکانیکی یا شیشه ای در انواع قابل نصب بر روی برد و روی سوکت تولید می شود. انواع صنعتی رله شیشه ای از نوع قابل نصب بر روی سوکت در نظر گرفته می شود. قابل ذکر است که سیم بندی سوکت پایه رله روی سوکت و رله مشخص شده است.
رله الکترومکانیکی چگونه کار می کند؟
با اتصال جریان به بوبین تبدیل به آهنربا شده و پلاتین را که سمت بوبین قرار دارد به سمت خود جذب می کند. حرکت کنتاکت‌ها در رله‌های معمولی به صورت مکانیکی صورت می‌گیرد. به همین دلیل این رله‌ها توان تغییر وضعیت با سرعت بالا را ندارند.
ممکن است در برخی کارها نیاز باشد تا کنتاکت‌ها به صورت مرتب و با سرعت بسیار بالا عمل کرده و باز و بسته شوند. رله‌هایی که ساختمان داخلی آنها از مدارات الکترونیکی و عناصر نیمه‌هادی (SSR) تشکیل شده است در این نوع مدار‌ها کاربرد دارند.
اجزای تشکیل‌دهنده رله‌های مکانیکی
بوبین: بوبین، سیم‌پیچ یا کویل ورودی. برای عملکرد بوبین نیاز به اتصال دو سر تغذیه (+ و -) به دوسر آن داریم.
تیغه مشترک – COM: به این پایه سیگنال مشترک متصل می‌شود.
تیغه باز (NO-Normal Open):این تیغه در حالت عادی باز است و با تحریک بوبین بسته می‌شود. درصورتی‌که بخواهیم با تحریک ورودی، خروجی فعال شود مصرف‌کننده را به این تیغه وصل می‌کنیم.
تیغه بسته (NC-Normal Close) : این تیغه در حالت عادی بسته بوده و درصورتی‌که بخواهیم با تحریک ورودی، خروجی قطع شود، مصرف‌کننده را به این تیغه وصل می‌کنیم. البته برخی از مدل‌های رله فاقد تیغه NC هستند و تنها COM و NO دارند.
تفاوت رله کمکی و کنتاکتور چیست؟
از تفاوت های عمده کنتاکتور و رله کمکی میزان تحمل جریان آنهاست. رله های کمکی تا 10 آمپر را تحمل می کنند اما کنتاکتور ها تا 1000 آمپر را نیز می توانند تحمل کنند. میزان بهره برداری از کنتاکتور ها بیشتر از رله های کمکی است. در واقع اصلی ترین تفاوت کنتاکتور و رله در وجود بوبین است. در کنتاکتور تنها یک بوبین وجود دارد. با ورود برق سه فاز به کنتاکتور سه فاز ورودی به سه فاز خروجی متصل می شود. در این صورت کنتاکتور تبدیل به کلیدی تک پل می شود. در رله کنتاکت ها قطع و وصل نمی شوند و با فعال شدن بوبین کنتاکت ها تغییر وضعیت می دهند.
تفاوت رله شیشه ای با کنتاکت کمکی چیست؟
معمولاً هر کنتاکتور چند کنتاکت فرمان دارد اما گاهی به کنتاکت های بیشتری نیاز خواهیم داشت. در این صورت باید چند کنتاکت را به کنتاکتور اضافه کنیم. این کنتاکت ها مشابه با کنتاکت های کنتاکتور عمل می کنند اما رله های شیشه ای مستقل بوده و از کنتاکتور جدا هستند و می توانند عملکرد کنتاکتور ها را کنترل کنند
در پایان
رله های کمکی تجهیزاتی بسیار مفید هستند که به صورت کلید های خودکار برای قطع و وصل جریان یا جابجایی جریان استفاده می شوند. این تجهیز از کنتاکت و بوبین تشکیل شده و در صورتی که حاوی مدارهای الکترونیکی نباشد رله الکترومغناطیسی نام خواهد داشت. این رله ها به صورت مکانیکی و از طریق نیروی مغناطیسی تغییر وضعیت داده و در نهایت جهت جریان را قطع و وصل کرده یا تغییر می دهند.
برای دریافت کاتالوگ رله های کمکی فونیکس کانتکت کلیک کنید. همچنین شما میتوانید درخواست های فنی، نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را از طریق بخش نظرات با ما به اشتراک گذاشته یا با ما تماس بگیرید.
